Công nghệ thông tin
Ngành Công nghệ thông tin (Information Technology) là ngành học sử dụng máy tính và phần mềm máy tính để chuyển đổi, lưu trữ, bảo vệ, xử lý, truyền và thu thập thông tin.
Mục đích của khối khoa học tổng hợp liên ngành này là nhằm phát triển khả năng sửa chữa, tạo mới và sử dụng hệ thống các thiết bị và máy tính bao gồm phần cứng, phần mềm để cung cấp giải pháp xử lý thông tin trên nền công nghệ cá nhân, tổ chức có yêu cầu.
Trong kỷ nguyên số, các ứng dụng công nghệ thông tin là chất xúc tác để phát triển các ngành nghề trong mọi lĩnh vực như công nghiêp, nông nghiệp, giao thông vẫn tải, xã hội, cho đến truyền thông, giải trí… và tác động lên thói quen cũng nhu nhu cầu giao tiếp của con người.
Một trong những điểm mạnh nổi bật của ngành CNTT là lộ trình phát triển nghề nghiệp rõ ràng và đa dạng vị trí công việc. Người mới ra trường có thể bắt đầu với các vị trí như lập trình viên (developer), kiểm thử phần mềm (tester), kỹ sư hệ thống hoặc kỹ thuật hỗ trợ. Sau vài năm tích lũy kinh nghiệm, họ có thể đảm nhận vai trò quản lý như Team Lead, Solution Architect, hoặc CTO/CIO.
Lĩnh vực CNTT dẫn đầu về mức lương trung bình. Đối với sinh viên mới ra trường, mức lương khởi điểm thường dao động từ 8 đến 15 triệu đồng/tháng. Khi có từ 2 đến 3 năm kinh nghiệm, mức lương có thể tăng lên từ 15 đến 25 triệu đồng, và với những vị trí cao hơn như lập trình viên cấp cao (Senior Developer), trưởng nhóm kỹ thuật (Team Leader) hay quản lý dự án (Project Manager), thu nhập có thể lên tới 40–80 triệu đồng/tháng, thậm chí hơn.
Đặc biệt, các chuyên ngành như trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, an ninh mạng hay DevOps hiện đang được săn đón, với mức lương phổ biến từ 20 đến 70 triệu đồng/tháng. Bên cạnh đó, những người có khả năng làm việc từ xa cho các công ty quốc tế hoặc thành thạo tiếng Anh, sở hữu chứng chỉ chuyên môn uy tín, có thể đạt thu nhập từ 2.000 đến 5.000 USD mỗi tháng. Với tiềm năng phát triển mạnh mẽ và cơ hội nghề nghiệp rộng mở, CNTT là một lựa chọn đầy triển vọng cho các bạn trẻ yêu thích công nghệ và sáng tạo.
Marketing và Quan hệ công chúng
Trong những năm gần đây, Marketing và Quan hệ công chúng (PR) đã trở thành một trong những ngành học "hot" với điểm chuẩn đầu vào thuộc top cao nhất trong các kỳ tuyển sinh đại học.
Trước làn sóng toàn cầu hóa và sự bùng nổ của truyền thông số, lĩnh vực Marketing – truyền thông mở ra nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn cho giới trẻ. Theo Trung tâm Dự báo nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP.HCM, từ nay đến năm 2025, ngành Marketing sẽ cần bổ sung tối thiểu 21.600 lao động mỗi năm. Đồng thời, theo thống kê từ các nền tảng tuyển dụng trực tuyến, Marketing tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu trong số 6 ngành có nhu cầu nhân lực cao nhất tại Việt Nam.
Bên cạnh tiềm năng phát triển mạnh mẽ, ngành này còn nổi bật với mức thu nhập ổn định. Lương khởi điểm của chuyên viên Marketing, truyền thông thường dao động từ 10–15 triệu đồng/tháng. Ở vị trí trưởng phòng, mức lương có thể đạt 25–30 triệu đồng/tháng, còn giám đốc Marketing có thể nhận mức thu nhập từ 45–50 triệu đồng, thậm chí cao hơn tùy theo năng lực và quy mô công ty. Nếu làm việc cho các doanh nghiệp nước ngoài, mức lương có thể lên đến hàng trăm triệu đồng mỗi tháng.
Quản lý chuỗi cung ứng và logistics
Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 diễn ra mạnh mẽ, nhu cầu nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng ngày càng tăng. Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam, đến năm 2025, ngành này sẽ cần bổ sung khoảng 300.000 lao động có chuyên môn để đáp ứng yêu cầu phát triển. Điều này mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn cho sinh viên theo học ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng.
Hiện nay, tại Việt Nam có khoảng 50 trường đại học đào tạo chuyên ngành này. Tại các trường top đầu, điểm chuẩn đầu vào tương đối cao, phản ánh sức hút của ngành. Chẳng hạn, Đại học Kinh tế Quốc dân lấy 27,4 điểm theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT; chương trình tiên tiến ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học Bách khoa Hà Nội có điểm chuẩn là 25,69; Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM lấy 25,75 điểm…
Về mức thu nhập, ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng được đánh giá là có lộ trình phát triển rõ ràng và thu nhập hấp dẫn. Sinh viên mới ra trường thường nhận mức lương khởi điểm từ 8–12 triệu đồng/tháng. Sau khoảng 2–3 năm tích lũy kinh nghiệm, mức thu nhập có thể tăng lên 15–20 triệu đồng/tháng. Với những người đảm nhiệm vai trò quản lý cấp trung như trưởng nhóm hoặc trưởng bộ phận, lương dao động từ 25–35 triệu đồng/tháng. Riêng các vị trí cấp cao như giám đốc chuỗi cung ứng, mức lương có thể lên đến 50 triệu đồng/tháng, thậm chí 70–100 triệu đồng/tháng nếu làm việc trong các tập đoàn đa quốc gia hoặc doanh nghiệp lớn có vốn đầu tư nước ngoài.
Kỹ thuật hàng không
Theo Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), trong giai đoạn 2015–2035, Việt Nam thuộc nhóm 4 thị trường có tốc độ tăng trưởng hành khách hàng không nhanh nhất thế giới. Sự phát triển mạnh mẽ của ngành hàng không đang tạo ra nhu cầu nhân lực lớn, nhưng nguồn cung hiện tại mới chỉ đáp ứng khoảng 40% nhu cầu thực tế. Điều này cho thấy ngành Kỹ thuật hàng không đang thiếu hụt nhân sự nghiêm trọng, đồng thời mở ra nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn cho người trẻ.
Kỹ thuật hàng không là ngành đào tạo ra đội ngũ nhân tài, có trình độ cao về thiết kế, sửa chữa, bảo dưỡng,… máy bay hay các thiết bị khác liên quan đến máy bay như là động cơ sức đẩy, cơ khí, thủy khí,…
Hiện nay không có quá nhiều cơ sở giáo dục đại học đào tạo ngành Kỹ thuật hàng không, có thể kể đến các trường như Học viện Phòng không - Không quân, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, Đại học Bách khoa Hà Nội, trường Đại học Bách khoa (Đại học Quốc gia TP.HCM), Học viện Phòng không - Không quân, Trường Đại học Văn Lang.
Là ngành học “hot” nên mức lương ngành Kỹ thuật hàng không khá cao so với mặt bằng chung. Ông Tạ Minh Trọng, Trưởng Phòng Tiêu chuẩn an toàn bay, Cục hàng không Việt Nam cho hay, tùy theo trình độ, có thể chia mức thu nhập của nhân sự kỹ thuật hàng không thành 3 mức. Mức C dành cho các nhân viên bảo dưỡng định kỳ cho máy bay. Nhân sự ở mức này cần tư duy rất cao nên thu nhập khoảng 50 triệu đồng/tháng, thậm chí có những vị trí lương 100 triệu đồng/tháng.
Thống kê cho thấy mỗi năm Việt Nam đào tạo được khoảng 2.500 cử nhân ngành này. Chưa tính đến số lượng không đủ, mà chương trình học cũ thường không được cập nhật yếu tố công nghệ, do đó chưa đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp hiện tại.
Mức lương của ngành này vô cùng hấp dẫn, thu nhập từ 15-30 triệu đồng/tháng. Nếu có năng lực và làm việc trong các công ty nước ngoài, lương có thể tới cả trăm triệu đồng/tháng.
Ngành công nghệ bán dẫn
Ngành chip bán dẫn hay còn gọi là ngành công nghệ bán dẫn, là một lĩnh vực trong công nghiệp chuyên sản xuất và phát triển các thành phần điện tử dựa trên tinh thể bán dẫn (semiconductor) - loại vật liệu có thể điều khiển dòng điện. Đây là một trong những ngành công nghiệp quan trọng và phát triển nhanh nhất trên toàn cầu, từ điện thoại thông minh dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI) cho đến việc áp dụng Internet vạn vật (IoT), 5G hoặc lĩnh vực ô tô…
Ngành công nghệ bán dẫn rất có tương lai ở thị trường Việt Nam nhưng theo các chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn, hiện nay Việt Nam chỉ cung cấp được 20% nhu cầu nhân lực. Dự kiến đến năm 2030, Việt Nam cần 50.000 kỹ sư tham gia vào ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn, trong đó số lượng kỹ sư về thiết kế vi mạch cần thêm 12.000-15.000 kỹ sư.
Nhân lực ngành này mới ra trường có thu nhập sau thuế mỗi năm gần 220 triệu đồng, với những người có kinh nghiệm lâu năm lên đến 1,5 tỷ đồng. Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM là những trường đi đầu về giảng dạy ngành công nghệ bán dẫn.
