Vĩnh Long (tỉnh Bến Tre cũ) đã được mệnh danh là “thủ phủ dừa xanh” với hàng chục ngàn hecta dừa bạt ngàn trải dài khắp. Quả dừa từ lâu đã trở thành loại thức uống quen thuộc, vừa giải khát vừa có giá trị dinh dưỡng cao. Thế nhưng ít ai biết rằng, ẩn sâu bên trong ngọn cây dừa còn có một “kho báu” ít ai ngờ tới – đó chính là củ hũ dừa, phần lõi non được ví như “trái tim” của cây dừa.
Củ hũ dừa là phần lõi non của cây dừa
Củ hũ dừa thực chất là phần lõi mềm, non và trắng nõn nằm sâu trong ngọn dừa. Để lấy được củ hũ, người ta buộc phải đốn hạ cả cây – điều này cũng lý giải vì sao củ hũ dừa từng được xem là món ăn xa xỉ, chỉ dùng khi thật sự cần thiết. Trước đây, người dân chỉ đốn những cây dừa già, sâu bệnh để lấy phần củ này, còn lại thường bị bỏ đi vì tiếc cây.
Giờ đây, củ hũ dừa không còn là “phần thừa” mà trở thành đặc sản được ưa chuộng tại các nhà hàng sang trọng, có giá bán lên đến 150.000 đồng/kg. Đặc biệt, giới sành ăn ở TP.HCM rất thích thú với hương vị giòn, ngọt mát của món ăn độc đáo này.
Củ hũ dừa giòn và thanh mát, rất thích hợp để làm các món gỏi tôm thịt
Củ hũ dừa được bọc ngoài bởi nhiều lớp mo xơ dừa. Khi gọt bỏ phần vỏ ngoài, lộ ra lõi trắng nõn bên trong, đây là phần ăn được, vừa mềm lại giòn sần sật. Vị ngọt thanh nhẹ, thoang thoảng hương dừa tươi, khi ăn mang lại cảm giác mát dịu, rất thích hợp trong những ngày hè.
Trước khi chế biến, củ hũ thường được cắt lát mỏng hoặc thái khúc, sau đó ngâm vào nước đá pha chút muối hoặc nước chanh để giữ độ giòn và không bị thâm. Tùy khẩu vị, có thể dùng để làm gỏi tôm thịt củ hũ dừa, xào với hải sản, nấu canh hoặc chiên giòn, món nào cũng hấp dẫn và giữ được vị ngon nguyên bản.
Trong đó, gỏi củ hũ dừa là món nổi tiếng và được du khách yêu thích nhất. Gỏi có vị chua ngọt hài hòa, giòn mát, thêm chút cay nhẹ của ớt và mùi thơm của rau răm, đậu phộng rang, khiến ai ăn thử một lần cũng khó quên.
Hiện nay có một số hộ dân còn trồng dừa để lấy củ hũ bán ra thị trường
Khi có dịp đến Vĩnh Long, nhiều du khách thích thú khi lần đầu nếm thử các món ăn từ củ hũ dừa. Chị Giang (quận 1, TP.HCM) chia sẻ: “Món gỏi củ hũ dừa khiến mình bất ngờ vì quá ngon và lạ miệng. Sau chuyến đi, mình còn đặt mua vài ký mang về làm gỏi đãi cả nhà”. Chính nhu cầu ngày càng tăng này đã thúc đẩy nhiều hộ dân miền Tây đầu tư trồng dừa lấy củ hũ.
Anh Năm (ở Đồng Tháp) là người đã chuyển hướng trồng dừa chuyên lấy củ thay vì để lấy trái như trước. Nhờ hợp tác với cơ sở bao tiêu, anh vừa có nguồn giống tốt vừa đảm bảo đầu ra. Tuy nhiên, các chuyên gia nông nghiệp cũng cảnh báo người dân cần cân nhắc kỹ lưỡng vì cây dừa trồng mật độ cao sẽ ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng đất, gây khó khăn cho việc canh tác luân chuyển sau này.
Không chỉ là món ăn ngon, củ hũ dừa còn được đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng. Loại thực phẩm này giàu chất xơ, ít béo, tốt cho hệ tiêu hóa và cung cấp nhiều khoáng chất thiết yếu. Trong nhịp sống hiện đại, khi con người ngày càng quan tâm đến ăn uống lành mạnh, củ hũ dừa trở thành lựa chọn hấp dẫn bởi sự thanh đạm, tự nhiên, dân dã.
