Ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa
Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa đang trở thành một trong những ngành học mũi nhọn giữa thời đại công nghiệp 4.0 – nơi máy móc thông minh và công nghệ số dẫn dắt mọi hoạt động sản xuất. Đây là lĩnh vực kết hợp chặt chẽ giữa cơ khí, điện – điện tử, công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo, hướng đến việc thiết kế, vận hành và tối ưu hóa các hệ thống tự động trong nhà máy, xí nghiệp và dây chuyền sản xuất thông minh.
Sinh viên theo học ngành này sẽ được trang bị kiến thức toàn diện về điều khiển học, hệ thống nhúng, robot công nghiệp và các phần mềm chuyên dụng để mô phỏng, lập trình, giám sát và vận hành thiết bị tự động. Nhờ đó, sau khi ra trường, họ có thể đảm nhiệm nhiều vai trò kỹ thuật cao như kỹ sư điều khiển – tự động hóa, chuyên viên lập trình PLC, kỹ sư robot hoặc quản lý các dây chuyền sản xuất tự động hiện đại.
Trong bối cảnh chuyển đổi số ngày càng sâu rộng, hầu hết doanh nghiệp sản xuất đều đầu tư mạnh vào tự động hóa nhằm tăng năng suất và tiết kiệm chi phí. Chính vì thế, sinh viên ngành này rất được săn đón, thậm chí còn được doanh nghiệp “đặt hàng” từ khi chưa tốt nghiệp. Tỷ lệ có việc làm ngay sau khi ra trường luôn ở mức cao và ổn định.
Cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực này rất đa dạng, từ kỹ sư vận hành, bảo trì hệ thống đến chuyên gia thiết kế giải pháp điều khiển, lập trình ứng dụng công nghiệp, quản lý kỹ thuật hoặc giảng dạy chuyên môn tại các cơ sở đào tạo nghề và đại học. Ngoài ra, họ còn có thể tham gia các dự án lớn hoặc trở thành chuyên gia tư vấn trong lĩnh vực tự động hóa.
Mức thu nhập của ngành cũng khá cạnh tranh. Kỹ sư mới ra trường có thể nhận lương từ 10 – 18 triệu đồng/tháng, và sau 2 – 3 năm kinh nghiệm, con số này có thể tăng lên từ 20 – 50 triệu đồng/tháng. Với những người có tay nghề cao, thành thạo lập trình điều khiển, vận hành robot hoặc làm việc trong môi trường quốc tế, mức lương hoàn toàn có thể vượt ngưỡng 50 triệu đồng/tháng – một con số hấp dẫn cho bất kỳ kỹ sư trẻ nào yêu thích công nghệ và sự đổi mới.
Ngành Phân tích dữ liệu kinh doanh
Phân tích dữ liệu kinh doanh (Business Data Analytics) là ngành học kết hợp giữa kiến thức kinh doanh và kỹ năng phân tích dữ liệu để đưa ra những quyết định chiến lược, dự báo xu hướng thị trường và tối ưu hóa hoạt động doanh nghiệp. Đây là lĩnh vực nằm ở giao điểm của ba trụ cột quan trọng: công nghệ thông tin, thống kê và quản trị kinh doanh.
Trong thời đại dữ liệu số bùng nổ và cạnh tranh thị trường ngày càng khốc liệt, doanh nghiệp không chỉ dựa vào kinh nghiệm hay cảm tính để ra quyết định. Họ cần những phân tích định lượng, chính xác và có cơ sở dữ liệu rõ ràng để xác định xu hướng tiêu dùng, quản lý rủi ro, tối ưu chi phí và cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng.
Các tập đoàn lớn, ngân hàng, công ty tài chính, thương mại điện tử, y tế, bảo hiểm, viễn thông… đều đang trong quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ và rất "khát" nhân lực biết đọc hiểu dữ liệu và đưa ra chiến lược hành động. Thậm chí, tại các startup, vị trí chuyên viên phân tích dữ liệu còn được ví như “bộ não chiến lược”, giúp nhà sáng lập nhìn thấy cơ hội hoặc rủi ro trước khi đưa ra những quyết định trọng đại.
Về mức thu nhập, ngành này nằm trong nhóm có mức lương cao nhất trong lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam. Một chuyên viên mới ra trường có thể nhận 10 - 20 triệu đồng/tháng, trong khi những người có 3 - 5 năm kinh nghiệm có thể đạt 30 - 50 triệu đồng/tháng. Đối với các vị trí cấp cao như Trưởng phòng Phân tích Dữ liệu, mức lương có thể lên đến 80 - 100 triệu đồng/tháng.
Với sự phát triển mạnh mẽ của chuyển đổi số và nhu cầu phân tích dữ liệu ngày càng tăng, Phân tích Dữ liệu Kinh doanh đang trở thành một trong những ngành học đầy triển vọng, mang lại cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn và thu nhập cao cho những ai yêu thích dữ liệu và công nghệ.
Ngành Kỹ thuật dầu khí
Trong bối cảnh năng lượng vẫn đóng vai trò nền tảng trong mọi hoạt động phát triển kinh tế – xã hội, ngành dầu khí tiếp tục giữ vị thế chiến lược trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và toàn cầu. Việt Nam sở hữu trữ lượng dầu khí đáng kể, đặc biệt tại khu vực thềm lục địa phía Nam, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh mẽ hoạt động khai thác, chế biến và xuất khẩu dầu khí trong nhiều năm tới.
Tuy nhiên, hiện nay nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực kỹ thuật dầu khí đang thiếu hụt nghiêm trọng, nhất là các kỹ sư có chuyên môn sâu, đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của các tập đoàn năng lượng đa quốc gia. Chính điều này đã khiến ngành Kỹ thuật dầu khí trở thành lựa chọn hấp dẫn, thu hút sự quan tâm lớn từ thí sinh bởi triển vọng nghề nghiệp rộng mở và mức thu nhập đầy hứa hẹn.
Sinh viên theo học ngành này sẽ được trang bị kiến thức từ cơ bản đến chuyên sâu trong các lĩnh vực: địa chất dầu khí, kỹ thuật khai thác mỏ dầu, khoan và hoàn thiện giếng khoan, vận chuyển – chế biến dầu khí, kỹ thuật khai thác dầu khí biển sâu, an toàn lao động và bảo vệ môi trường trong ngành dầu khí. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có thể trở thành kỹ sư dầu khí, kỹ sư khoan, nhà địa chất dầu khí hoặc chuyên gia nghiên cứu địa kỹ thuật phục vụ hoạt động khai thác năng lượng toàn cầu.
Một trong những lý do khiến ngành học này nổi bật là mức lương cao vượt trội. Kỹ sư mới ra trường làm việc tại các công ty trong nước có thể nhận mức thu nhập từ 15 – 20 triệu đồng/tháng. Nếu làm việc tại các giàn khoan ngoài khơi hoặc các tập đoàn năng lượng nước ngoài, thu nhập có thể đạt 2.000 – 3.000 USD/tháng (tương đương 50 – 75 triệu đồng/tháng), chưa kể các khoản phụ cấp và chế độ đãi ngộ đi kèm. Đặc biệt, với những kỹ sư có trên 5 năm kinh nghiệm, mức lương hoàn toàn có thể vượt mốc 100 triệu đồng/tháng, trở thành ngành nghề trong mơ đối với nhiều người trẻ theo đuổi kỹ thuật và đam mê chinh phục thách thức.
Ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện - Điện tử
Ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện – Điện tử là lĩnh vực đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của hạ tầng công nghiệp, kinh tế và công nghệ hiện đại. Đây là ngành học nghiên cứu và ứng dụng các nguyên lý về điện, điện tử, điện công nghiệp, viễn thông và tự động hóa để thiết kế, chế tạo, vận hành và bảo trì các hệ thống, thiết bị điện – điện tử phục vụ sản xuất và đời sống.
Đây là ngành có nhu cầu nhân lực cao và liên tục, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang phát triển mạnh các khu công nghiệp, đô thị thông minh, hệ thống lưới điện thông minh và chuyển đổi năng lượng sạch. Sinh viên sau khi tốt nghiệp có thể làm việc ở nhiều vị trí như kỹ sư điện công nghiệp, kỹ sư thiết kế và lắp đặt hệ thống điện – điện tử, kỹ sư tự động hóa, chuyên viên bảo trì – sửa chữa thiết bị, cán bộ kỹ thuật trong các công ty điện lực, doanh nghiệp sản xuất, công ty xây dựng, hoặc giảng dạy tại các trường đại học, cao đẳng kỹ thuật.
Năm 2025, ngành này sẽ cần khoảng 1,5 triệu lao động, trong đó có khoảng 700.000 vị trí yêu cầu trình độ cao đẳng, đại học và sau đại học.
Mức lương khởi điểm cho các vị trí ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện - Điện tử thường dao động từ 8 đến 15 triệu đồng mỗi tháng. Với vị trí kỹ sư nghiên cứu và phát triển sẽ có thu nhập cao hơn từ 20 - 50 triệu đồng/tháng tuỳ theo năng lực và kinh nghiệm.
Tại Việt Nam, các trường đào tạo ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện - Điện tử uy tín gồm: Đại học Bách Khoa Hà Nội, Đại học Công nghiệp Hà Nội, Đại học Điện lực, Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia TP.HCM, Đại học Bách khoa - Đại học Đà Nẵng, Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM... Năm 2024, điểm chuẩn ngành này nằm trong khoảng 20-26 điểm.
Ngành Công nghệ chế biến thủy sản
Công nghệ chế biến thủy sản là một ngành học giữ vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu nông – thủy sản. Ngành học này cung cấp cho sinh viên nền tảng kiến thức chuyên sâu về thu mua nguyên liệu, kiểm tra và đánh giá chất lượng thủy sản, quy trình chế biến, đóng gói và bảo quản sản phẩm để đáp ứng tiêu chuẩn cả thị trường nội địa và quốc tế.
Những năm gần đây, thủy sản Việt Nam không ngừng ghi dấu ấn trên bản đồ xuất khẩu thế giới với kim ngạch tiệm cận mốc 10 tỷ USD mỗi năm. Con số ấn tượng này cho thấy tiềm năng phát triển rất lớn của ngành, đồng thời đặt ra nhu cầu cấp thiết về nguồn nhân lực được đào tạo bài bản và có tay nghề cao trong lĩnh vực chế biến, kiểm định và quản lý chất lượng thủy sản.
Sinh viên tốt nghiệp ngành này có nhiều cơ hội nghề nghiệp đa dạng, từ cán bộ kỹ thuật tại các nhà máy chế biến thủy sản, chuyên viên giám sát quy trình sản xuất, kiểm soát chất lượng sản phẩm, đến nhân sự trong lĩnh vực phát triển sản phẩm giá trị gia tăng như đồ hộp, thủy sản đông lạnh, khô cá, bột cá, nước mắm, dầu cá hay surimi... Ngoài ra, họ cũng có thể làm việc tại các trung tâm kiểm định, phòng thí nghiệm, tổ chức kiểm tra chất lượng và an toàn thực phẩm liên quan đến thủy sản.
Về mức thu nhập, ngành này được đánh giá là có mức lương cạnh tranh trong khối ngành công nghệ – kỹ thuật. Với chuyên môn vững và kinh nghiệm thực tiễn, người lao động có thể đạt mức lương từ khá đến cao, nhiều vị trí quản lý hoặc làm việc tại doanh nghiệp xuất khẩu có thể nhận thu nhập lên tới vài chục triệu đồng mỗi tháng.
Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh phát triển kinh tế biển, chú trọng chế biến sâu và nâng cao chất lượng sản phẩm nông – thủy sản, ngành Công nghệ chế biến thủy sản hứa hẹn sẽ tiếp tục là lựa chọn tiềm năng cho những bạn trẻ yêu thích lĩnh vực công nghệ thực phẩm, sản xuất và xuất khẩu.
