Không ai muốn nhận cuộc gọi lừa đảo giữa trưa nắng, không ai muốn tiền trong tài khoản "bốc hơi" chỉ vì vô tình để lộ mã OTP nhưng nếu SIM rác và tài khoản thuê vẫn trôi nổi, những hiểm họa ấy vẫn len lỏi trong từng cú chạm điện thoại. Chính phủ đã chính thức khởi động chiến dịch "làm sạch không gian số" nhằm triệt tiêu tận gốc hai gốc rễ tiếp tay cho tội phạm mạng: SIM rác và tài khoản ngân hàng không chính chủ.
Chính phủ "tuyên chiến" với SIM rác và tài khoản ngân hàng không chính chủ: Bắt đầu truy quét toàn quốc
Trên giấy tờ là "ảo", ngoài đời là thật và những hệ lụy nhãn tiền
Chỉ cần một vài tấm ảnh chụp căn cước công dân và 100.000 đồng, bất kỳ ai cũng có thể sở hữu một SIM rác hay thậm chí là một tài khoản ngân hàng đứng tên người lạ. Và đó cũng là nơi mọi chuyện bắt đầu.
Tội phạm công nghệ cao đang khai thác tối đa sự dễ dãi trong quy trình xác minh thông tin của các nhà mạng và ngân hàng. Chúng sử dụng SIM rác để tạo tài khoản Facebook, Zalo ảo, gọi điện giả mạo công an, viện kiểm sát, ngân hàng… Trong khi đó, tài khoản ngân hàng "mượn danh" trở thành nơi trung chuyển dòng tiền lừa đảo – nhanh chóng, khó truy vết và gần như không thể thu hồi.
Từ những phi vụ nhỏ vài triệu đồng đến các đường dây lừa đảo xuyên quốc gia trị giá hàng chục tỷ, gần như không vụ nào thiếu sự hiện diện của SIM rác và tài khoản ngân hàng không chính chủ.
Tội phạm công nghệ cao sử dụng SIM rác để tạo tài khoản Facebook, Zalo ảo, gọi điện giả mạo công an, viện kiểm sát, ngân hàng…
Một chiến dịch có tầm vóc quốc gia, không chỉ là rà soát hành chính
Ngày 17/5/2025, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo trực tiếp về việc đồng bộ dữ liệu SIM – tài khoản ngân hàng – căn cước công dân, nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao. Điều này đánh dấu sự chuyển dịch chiến lược từ xử lý bị động sang chủ động ngăn ngừa từ gốc.
Chiến dịch lần này có ba trụ cột:
- Bộ Công an triển khai hệ thống đối chiếu danh tính số từ Cơ sở dữ liệu quốc gia, hỗ trợ truy vết thuê bao và tài khoản nghi vấn.
- Ngân hàng Nhà nước yêu cầu rà soát toàn bộ tài khoản đang hoạt động, đặc biệt là tài khoản mở online không có sinh trắc học.
- Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các nhà mạng khóa một chiều toàn bộ SIM chưa xác minh trước ngày 30/6/2025.
Đây không chỉ là biện pháp hành chính mà là hành động bảo vệ niềm tin xã hội, giữ gìn uy tín nền kinh tế số, và chuẩn bị nền tảng cho công dân số.
Người dân cần chủ động thay đổi, đừng để bị động chịu thiệt
Người dân không chỉ là đối tượng được hưởng lợi từ chiến dịch này mà còn là tuyến đầu của phòng ngừa tội phạm số. Vậy người dân cần làm gì ngay lúc này?
- Kiểm tra thông tin thuê bao bằng ứng dụng chính thức của nhà mạng (My Viettel, My MobiFone, My VNPT…)
- Đến ngân hàng cập nhật thông tin cá nhân, đặc biệt nếu tài khoản mở online từ trước năm 2023.
- Tuyệt đối không bán, cho mượn giấy tờ để đăng ký SIM hoặc mở tài khoản.
- Nếu nhận được cuộc gọi nghi là lừa đảo, không cung cấp mã OTP, số tài khoản, số thẻ. Báo ngay đến cơ quan công an hoặc ngân hàng nếu nghi ngờ có tài khoản mang tên mình mà chưa từng mở.
Trong thời gian tới, nếu thuê bao hoặc tài khoản không chính chủ bị khóa hoặc tạm ngưng giao dịch, người dân cần chủ động xác minh lại để tránh gián đoạn liên lạc và tài chính.
Không gian số là cơ hội, nhưng không có cơ hội cho gian trá
Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc chuyển đổi số. Các dịch vụ hành chính công trực tuyến, thanh toán không tiền mặt, giáo dục và y tế từ xa… đều phụ thuộc vào một hạ tầng danh tính số chính xác và minh bạch.
SIM rác và tài khoản ngân hàng không chính chủ không chỉ là vấn đề bảo mật, mà còn là rào cản lớn của lòng tin xã hội.
Việc "làm sạch" không gian số là điều bắt buộc, dù phải tốn thời gian và nguồn lực. Bởi mỗi SIM rác tồn tại, mỗi tài khoản giả chưa được đóng lại, là một rủi ro chực chờ người dân sập bẫy.
Một cuộc tổng thanh lọc cần sự đồng lòng
Chiến dịch siết SIM rác và tài khoản ảo không phải cuộc tổng kiểm tra khô cứng, mà là cơ hội để Việt Nam tiến thêm một bước trong việc tạo ra một môi trường số lành mạnh, là nơi mỗi công dân được bảo vệ khỏi những mánh khóe công nghệ ngày càng tinh vi.
Người dân càng chủ động bao nhiêu, hệ thống càng an toàn bấy nhiêu. Và khi mỗi danh tính số đều rõ ràng, minh bạch, niềm tin vào các nền tảng số, vào chính sách nhà nước, và vào tương lai số của quốc gia sẽ được củng cố vững chắc hơn bao giờ hết.
