Từng là món ăn gắn liền với ký ức của những năm tháng khó khăn, ngô nếp bung Điện Biên giờ đây đã trở thành một đặc sản dân dã được nhiều người thành phố săn lùng. Những hạt ngô tròn mẩy, dẻo thơm không chỉ là nguồn lương thực nuôi sống bao thế hệ thời bao cấp mà còn là một phần ký ức gợi nhớ những ngày xưa gian khó nhưng ấm áp.
Ngô nếp bung Điện Biên gắn với người nghèo, nay thành đặc sản làm đủ món ngon ở thành phố
Cùng với khoai, sắn, ngô từng là món ăn “cứu đói” của rất nhiều gia đình. Khi đó, gạo khan hiếm, người ta phải độn cơm bằng ngô hoặc ăn ngô luộc, ngô bung để cầm hơi qua ngày. Trong hoàn cảnh ấy, bát ngô bung nóng hổi từng là niềm hạnh phúc giản dị, giúp xua tan cái đói. Nhưng nay, khi cuộc sống đủ đầy, món ăn từng gắn với người nghèo ấy lại trở thành món đặc sản được ưa chuộng, nhiều người tìm mua vì hương vị dẻo bùi đặc trưng.
Tại nhiều vùng miền núi phía Bắc như Điện Biên, Lạng Sơn, ngô nếp được trồng theo cách truyền thống, không sử dụng hóa chất. Những bắp ngô sau khi thu hoạch được tách hạt, luộc chín với nước vôi trong, rồi chà sạch lớp vỏ bên ngoài để hạt ngô nở bung, mềm và dẻo. Người làm khéo còn cho thêm một ít đỗ xanh hoặc gạo nếp để tăng thêm hương vị béo ngậy, thơm bùi. Quy trình tuy đơn giản nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ để ngô giữ được độ ngọt tự nhiên và màu sắc bắt mắt.
Chị Chinh (quê ở Điện Biên, hiện sống tại Hà Nội) chia sẻ: "Ngày xưa khi nhà còn nghèo, có được bát ngô bung là đã đủ ấm bụng. Nay cuộc sống khá giả, mỗi khi nhớ quê, tôi lại tìm mua ngô bung để mua về thưởng thức. Cái ngon của ngô nếp bung chính là vị ngọt, thơm, dẻo tự nhiên. Ăn một lần là nhớ mãi".
Trên thị trường, ngô nếp bung được đóng thành từng túi 0,5 – 1kg, bán với giá khoảng 50.000 – 60.000 đồng/kg. Các cửa hàng đặc sản online hoặc chợ mạng đều có bán, lượng tiêu thụ tăng nhanh vì khách hàng không chỉ mua ăn mà còn đặt sẵn để dự trữ trong tủ đông. Nhiều tiểu thương cho biết lượng ngô bung nhập về mỗi tuần có thể lên đến 20 – 30kg mà vẫn “cháy hàng”.
Không chỉ ăn ngay sau khi hấp nóng, ngô nếp bung còn có thể chế biến thành nhiều món ngon khác nhau như chè ngô, ngô xào thịt, ngô chiên giòn, cơm độn ngô hay thậm chí trở thành món “mồi nhậu” hấp dẫn trong các quán ăn. Anh Tuấn (chủ một quán nhậu ở Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ: “Khách rất thích món ngô bung xào thịt tôm tép. Vị ngọt tự nhiên của ngô quyện cùng gia vị khiến món ăn dân dã trở nên đặc biệt”.
Bán ngô nếp bung trên chợ mạng, chị Hải (ở Điện Biên) chia sẻ, loại ngô này có bắp nhỏ nhưng hạt rất mẩy và dày, màu hạt đan xen giữa trắng và tím trông bắt mắt. Điều đặc biệt là ngô dùng để bung phải là ngô bánh tẻ tươi nên khi ăn luôn dẻo, bùi, béo ngậy và có hương thơm đặc trưng.
Trước đây, ngô chỉ có theo mùa, chính vụ rơi vào khoảng tháng 7–8 dương lịch. Tuy nhiên, do nhu cầu thị trường tăng cao, người dân vùng cao đã chuyển sang trồng quanh năm. Gia đình chị Hải cũng vậy, để đảm bảo đủ nguồn cung cho các đầu mối sỉ, chị phải bao tiêu cùng lúc nhiều nương ngô nếp.
