Danh mục các cơ sở phải mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc
Chính phủ đã ban hành Nghị định số 105/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, trong đó quy định cụ thể danh mục cơ sở phải mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc.
Theo Nghị định, một số cơ sở trong danh mục 44 cơ sở phải mua loại bảo hiểm gồm:
Nhà chung cư, nhà ở tập thể có nhà cao từ 5 tầng trở lên hoặc tổng diện tích sàn từ 1.000m² trở lên; nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường mầm non có từ 50 cháu trở lên hoặc tổng diện tích sàn từ 500m2 trở lên;
Trường tiểu học, trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông, trường phổ thông có nhiều cấp học, trường đại học, trường cao đẳng, trường trung học chuyên nghiệp, trường dạy nghề, trường công nhân kỹ thuật, cơ sở giáo dục khác theo quy định của pháp luật về giáo dục, cơ sở nghiên cứu vũ trụ, trung tâm cơ sở dữ liệu chuyên ngành và cơ sở nghiên cứu chuyên ngành khác có nhà cao từ 3 tầng trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 1.500 m² trở lên;
Bệnh viện; phòng khám (đa khoa hoặc chuyên khoa), trạm y tế, nhà hộ sinh, cơ sở phòng chống dịch bệnh, cơ sở nghiên cứu, thí nghiệm chuyên ngành y tế, nhà điều dưỡng, phục hồi chức năng, chỉnh hình, dưỡng lão và cơ sở y tế khác theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh có nhà cao từ 3 tầng trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 300m2 trở lên.
Sân vận động có sức chứa của khán đài từ 2.000 chỗ ngồi trở lên. Nhà thi đấu, nhà tập luyện các môn thể thao, bể bơi, sân thi đấu các môn thể thao có khán đài, trường đua, trường bắn, cơ sở thể thao khác được thành lập theo Luật Thể dục, thể thao có từ 1.000 chỗ ngồi trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 1.000m2 trở lên.
Nhà hát, rạp chiếu phim, rạp xiếc; trung tâm hội nghị, bảo tàng, thư viện, nhà trưng bày, nhà triển lãm có nhà cao từ 3 tầng trở lên hoặc tổng diện tích sàn từ 500 m2 trở lên.
Thủy cung, cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường, cơ sở kinh doanh dịch vụ vui chơi, giải trí, cơ sở biểu diễn nghệ thuật, hoạt động văn hóa khác cao từ 2 tầng trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 300m2 trở lên.
Cũng theo Nghị định 105/2025/NĐ-CP, cơ sở thuộc danh mục nêu trên phải mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc đối với tài sản của cơ sở, trừ cơ sở thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an phục vụ mục đích quân sự, quốc phòng, an ninh, trật tự; khuyến khích các cơ sở khác mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc.
Đối với cơ sở có tài sản thuộc danh mục bí mật nhà nước, tài sản đặc biệt, tài sản chuyên dùng, tài sản phục vụ công tác quản lý nhà nước thì doanh nghiệp cung cấp bảo hiểm phải bảo đảm các yêu cầu về an ninh, an toàn, bảo mật trong quá trình cung cấp dịch vụ bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc.
Nghị định 105/2025/NĐ-CP cũng quy định mức trích nộp từ doanh nghiệp bảo hiểm triển khai bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc trong năm tài chính là 2% tổng số phí bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc thực tế thu được của các hợp đồng bảo hiểm gốc trong năm tài chính trước liền kề.
Việc quản lý nguồn thu từ bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc thực hiện theo quy định tại Nghị định số 67/2023/NĐ-CP ngày 06/9/2023 của Chính phủ quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc, bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng và quy định pháp luật có liên quan…
Từ 1/7/2025, nhiều cơ sở phải mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc theo Nghị định số 105/2025/NĐ-CP. Ảnh minh họa: TL
Quy trình mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc cho các cơ sở này như thế nào?
Quy trình mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc cho các cơ sở phải tuân theo các bước cụ thể được quy định trong Nghị định 67/2023/NĐ-CP. Dưới đây là quy trình chi tiết:
Lựa chọn doanh nghiệp bảo hiểm
Các cơ sở cần lựa chọn một doanh nghiệp bảo hiểm có uy tín và kinh nghiệm trong lĩnh vực bảo hiểm cháy nổ. Một số công ty bảo hiểm phổ biến tại Việt Nam.
Đánh giá rủi ro
Doanh nghiệp bảo hiểm sẽ tiến hành đánh giá mức độ rủi ro của cơ sở bạn. Điều này bao gồm việc kiểm tra các điều kiện an toàn phòng cháy chữa cháy của cơ sở.
Ký hợp đồng bảo hiểm
Sau khi doanh nghiệp bảo hiểm xác định được mức độ rủi ro và các điều kiện đã thỏa thuận, hai bên sẽ ký hợp đồng bảo hiểm. Hợp đồng cần ghi rõ thông tin về đối tượng bảo hiểm, mức tiền bảo hiểm, mức phí, và các điều khoản bảo hiểm cụ thể.
Thông tin cần ghi rõ trong hợp đồng bao gồm:
- Địa chỉ của cơ sở.
- Loại hình kinh doanh và các yếu tố liên quan đến nguy cơ cháy nổ.
Thanh toán phí bảo hiểm
Cơ sở sẽ phải thanh toán phí bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng. Mức phí này thường được tính theo tỷ lệ phần trăm của số tiền bảo hiểm, tùy thuộc vào mức độ rủi ro của từng cơ sở.
Cấp giấy chứng nhận bảo hiểm
Doanh nghiệp bảo hiểm sẽ cấp giấy chứng nhận bảo hiểm cho cơ sở, chứng minh rằng cơ sở đã tham gia bảo hiểm cháy nổ bắt buộc.
Giám sát và tuân thủ quy định an toàn
Các cơ sở cần thực hiện đầy đủ các yêu cầu và kiến nghị từ cơ quan chức năng về phòng cháy chữa cháy, vì điều này có thể ảnh hưởng đến quyền lợi bồi thường khi xảy ra sự cố.
Thực hiện nghĩa vụ báo cáo và tái ký hợp đồng
Định kỳ, cơ sở cần báo cáo tình hình hoạt động và an toàn phòng cháy chữa cháy cho doanh nghiệp bảo hiểm. Hợp đồng bảo hiểm thường có thời hạn 1 năm và cần được gia hạn để duy trì hiệu lực.
Như vậy, việc mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc không chỉ là nghĩa vụ theo quy định pháp luật mà còn giúp cơ sở bảo vệ tài sản và giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra sự cố. Cơ sở cần tuân thủ đầy đủ quy trình và các yêu cầu về phòng cháy chữa cháy để đảm bảo quyền lợi khi yêu cầu bồi thường.
Quy trình giải quyết bồi thường bảo hiểm cháy nổ diễn ra như thế nào khi có sự cố xảy ra?
Khi xảy ra sự cố cháy nổ, quy trình giải quyết bồi thường bảo hiểm cháy nổ bắt buộc diễn ra theo các bước cụ thể được quy định trong Nghị định 67/2023/NĐ-CP:
Nguyên tắc bồi thường bảo hiểm
Theo Điều 28, Nghị định quy định doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện xem xét, giải quyết bồi thường bảo hiểm theo quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và theo nguyên tắc sau:
- Khi xảy ra tổn thất, bên mua bảo hiểm lập tức thông báo ngay cho doanh nghiệp bảo hiểm bằng các phương tiện thông tin liên lạc, sau đó trong thời hạn 14 ngày kể từ ngày xảy ra tổn thất đối với cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ phải thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp bảo hiểm.
- Số tiền bồi thường bảo hiểm đối với tài sản bị thiệt hại không vượt quá số tiền bảo hiểm của tài sản đó (đã được thỏa thuận và ghi trong hợp đồng bảo hiểm, Giấy chứng nhận bảo hiểm) trừ đi mức giảm trừ bảo hiểm quy định tại khoản 3 Điều này.
- Giảm trừ tối đa 20% số tiền bồi thường bảo hiểm trong trường hợp cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ không thực hiện đầy đủ, đúng thời hạn các kiến nghị tại Biên bản kiểm tra an toàn về phòng cháy, chữa cháy của cơ quan công an có thẩm quyền, dẫn đến tăng thiệt hại khi xảy ra cháy, nổ.
Hồ sơ bồi thường bảo hiểm
Theo Điều 29, Nghị định: Hồ sơ bồi thường bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc bao gồm các tài liệu sau:
- Văn bản yêu cầu bồi thường của bên mua bảo hiểm.
- Tài liệu liên quan đến đối tượng bảo hiểm, bao gồm: Hợp đồng bảo hiểm, Giấy chứng nhận bảo hiểm.
- Biên bản kiểm tra an toàn về phòng cháy, chữa cháy của cơ quan công an có thẩm quyền tại thời điểm gần nhất thời điểm xảy ra sự kiện bảo hiểm (bản sao).
- Biên bản giám định của doanh nghiệp bảo hiểm hoặc người được doanh nghiệp bảo hiểm ủy quyền.
- Văn bản kết luận hoặc thông báo về nguyên nhân vụ cháy, nổ của cơ quan có thẩm quyền (bản sao) hoặc các bằng chứng chứng minh nguyên nhân vụ cháy, nổ.
- Bản kê khai thiệt hại và các giấy tờ chứng minh thiệt hại.
Bên mua bảo hiểm có trách nhiệm thu thập và gửi doanh nghiệp bảo hiểm các tài liệu quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 5 và khoản 6 Điều này. Doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm thu thập tài liệu quy định tại khoản 4 Điều này.
